De wereld van … Skik.
Best tof. Die liedjes van Skik en Daniël Lohues. Best Tof laat dat nou ook ‘toevallig’ de titel zijn van de Skik-verzamelaar die onlangs voor het eerst op vinyl is uitgebracht. Dat ik de Drentse troubadour een warm hart toedraag moge inmiddels wel duidelijk zijn. Daarbij gaat het verder dan alleen maar de muziek. Het overstijgt de muziek, de teksten, de prachtige melodieën en alle overige muzikale aspecten. Het heeft te maken met mijn roots. De omgeving waar ik ben opgegroeid, mijn familie, mijn jeugd, vrienden, de Drentse taal, de cultuur en natuur. Dat is iets wat je voelt en niet per definitie hoeft uit te leggen. Laat staan dat je het überhaupt kunt uitleggen. Maar een woordkunstenaar als Lohues kan dat als geen ander. Die kleine dingetjes in het dagelijkse leven. Of juist een subtiele kwinkslag naar iets alledaags uit het verleden. Daar sta je als klein jochie op het Drèentse platteland niet bij stil. Maar jaren later brengt het de nodige herinneringen naar boven. Bijzonder dat iemand een liedje kan schrijven en precies dat gevoel weet te omschrijven waar jezelf misschien niet direct de juiste worden voor weet te vinden. En dat ook nog in een mooi liedje weet te verpakken. Bij een ‘simpele’ tekst als “Gruuntesoep Met Worst” (Hier kom ik weg) speelt in mijn hoofd zich een film uit mijn jeugd af. Moeders die op zaterdagavond de worst kookt voor de groentesoep die op zondagmiddag op tafel staat. Soep en, nog veel belangrijker, Saroma pudding met klop-klop slagroom. En dan maar afwachten of je de garde mag aflikken. Herinnerings. Smaak, geuren en kleuren.
Ja Lohues en Skik! In 1995 brengt Skik het debuutalbum Skik uit. Ik maak kort daarvoor dankzij een collega van de lokale omroep voor het eerst kennis met de band. Een democassette met nummers als Betonpaolties en Klotenweer galmt door de studio. En wat te denken van DreugeWworst. Een feest der herkenning. Het spreekwoordelijke kwartje valt meteen. Anno 2020 staan alle Skik en Lohues albums in de kast. Dat geldt, op één na, ook voor de singles. Ik mis nog Ik heb Wel ’s Zo’n Dag. Mocht je die op zolder of in één of andere hoek hebben liggen dan hou ik mij aanbevolen. Leuke surprise voor de decembermaand zullen we maar zeggen. Voor de rest veel opnames, van zowel radio als TV, in het persoonlijk muziekarchief. Mijn eigen Beeld en Geluid. Ik heb Skik ook meerdere keren live gezien. Niet alleen in de regio maar ook o.a. in Paradiso, op Lowlands, op Parkpop en een, bijna privé, optreden in de 3FM studio. Dat geldt ook voor de theatervoorstellingen van de Drentse troubadour. De meeste heb ik zelfs twee keer gezien.
Inmiddels is het 25 jaar na de eerste kennismaking. Zo’n Best Tof op vinyl is best tof. Maar wordt het niet tijd voor een Skik-box? De ene naar de andere box, anniversary of deluxe-edition wordt uitgebracht. Ik kan natuurlijk zelf een box gaan samenstellen. Goed voornemen voor het komend jaar! Al het aanwezige materiaal digitaliseren, ordenen en daar een fraai geheel van maken. Ik laat even mijn fantasie de vrije loop. Titel? Veul Skik! Wat mag er niet ontbreken? Sowieso alle albums. Een extra CD met de single versies en de bijbehorende bonustracks. wat te denken van het Beatlesesque Teddybeere, Neije Skoenen (reggae meets punk=hunebedpunk) en het gortdroge Elvis, As Ik Hum Was.
“As ik Elvis was, dan peuk ik mij ’n Smith & Wesson en ik scheut mien hiele beeldbuus vol.”
De live-versie van Naor Huus, het eerste liedje dat Daniel in het Drents schrijft. Dat smaakt destijds, net als het geval is bij Drentse dreuge worst, naar meer. Deze nummers zijn niet terug te vinden op Spotify en een aantal zelfs niet op YouTube. Kortom zeer bruikbaar materiaal voor Veul Skik! En niet te vergeten stuk voor stuk hidden treasures in optima forma. Om het plaatje compleet te maken voeg ik er ook nog één of twee live-albums aan toe. Opnames van de radio zoals het eerste optreden in het programma Muzementen op Radio Drenthe en de eerste keer Leidsekade Live!. Skik live op Lowlands en Pinkpop met live-favorieten als het roemruchte Betonpaolties maar ook het nooit uitgebrachte Dat Lek Mij Stug. Veel gespeeld in de beginjaren van Skik inclusief een ‘waargebeurd’ verhaal van Daniël Lohues over een ontvoering door een UFO. En al dan niet voorzien van een stukje My Generation van The Who of het thema van The Twilight Zone. En dan vergeet ik bijna de Marlboro Flasback tour oftewel Skik Goes Rolling Stones.
De kers op de taart? De volledige 2 Meter Sessie van Skik. Jan Douwe Kroeske neemt in 1999 een sessie op met Skik in Cafe Groothuis in Emmen. In die tijd ga ik daar nog weleens aan hapje eten. Bekende omgeving dus. Bijzonder om dan de muzikale helden op deze lokatie aan het werk te zien. Het plezier straalt er van af. Skik laat zich ook van een andere kant zien. Skik met strijkers. En het meest bijzondere? Speciale gast Boudewijn Büch. De groep speelt speciaal voor hem Zingen Zonder Petticoat. Een bewerking van een gedicht van de bevlogen Tv-presentator en schrijver. Een tekst over zijn muzikale helden. Van Elvis tot Eddie Cochran en van Buddy Holly tot Ricky Nelson. Rock and roll pur sang. Daniël en Boudewijn ogen beide wat zenuwachtig. Het is voor Büch de eerste keer dat een tekst op muziek wordt gezet. Een bijzonder moment. Het wederzijdse respect is duidelijk af te lezen van de gezichten van beide heren. En als blijkt dat de bandleden, net als Büch, Stones liefhebbers zijn is het ijs gebroken. Büch geniet en is onder de indruk. De beelden en de tekst maken in dit geval het plaatje extra compleet. Het is in 25 jaar Skik tijdperk nooit door Skik op de plaat gezet. Ik heb er in ieder geval veul skik an beleefd en geniet er tot op de dag van vandaag nog van. Dat geldt ook voor het schrijven van dit verhaal en hopelijk bij het samenstellen van Veul Skik! Goed gaon zul Daniël zeggen.
De 2 Meter Sessie van Skik vind je hier.
Extra muzikale noot:
Vlak nadat ik begin met het schrijven van dit verhaal wordt bekend gemaakt dat Lohues de winnaar is van de Culturele Prijs van Drenthe 2020. In het juryrapport staat onder andere het volgende:
“Daniël Lohues schrijft, maakt en produceert (film)muziek, maar is ook thuis in het theater en al jaren columnist bij Dagblad van het Noorden. En niet onbelangrijk; hij is een inspiratiebron en stimulator voor jong talent.”
Over jong talent gesproken. In het kader van het 25 jarige jubileum van het debuutalbum van Skik brengt Drents talent een eerbetoon aan de Drentse band. In het programma Skik, 25 jaar Live Op Zien Best geven de deelnemende artiesten een eigen draai aan de nummers van het debuut. Vanavond, zaterdag 7 november, te zien op TV Drenthe. Veul kiek en luusterplezier maar veural veul skik!
