Jan bedankt!
Na de Best (t)of vakantiereeks is het tijd voor een frisse duik in de muziekgeschiedenis. . Deze week een eerbetoon aan de platenzaak in het algemeen maar bovenal aan één iemand in het bijzonder: Jan Kooi. Een icoon in de Groningse muziekscene. Muziekliefhebber pur sang. Muziekman met kennis van zaken. Enthousiast. Eén van de Jannen van platenzaak Elpee Groningen. Geliefd en gewaardeerd door velen. Van muziekliefhebbers tot popjournalisten. Van artiesten tot programmeurs. Dat blijkt wel uit de vele persoonlijke verhalen en herinneringen die ik de afgelopen 1,5 week voorbij heb zien komen.
25 augustus. Woensdagochtend. Na een paar dagen weer aan het thuiswerken in mijn muziekhok. Een dag eerder is het overlijden van Charlie Watts wereldkundig gemaakt. Een collega komt met het voorstel om luisteraars te vragen naar hun favoriete Stones-nummer. De hele dag komen er Stones-klassiekers voorbij en worden persoonlijke herinneringen gedeeld. Van een ooggetuige die aanwezig is bij het roemruchte concert in het Kurhaus tot een Stones-fan waarvan een deel van zijn collectie te zijn is tijdens de Unzipped expositie in het Groninger Museum. Later op de ochtend tover ik Gimme Shelter nog even uit de persoonlijke collectie tevoorschijn. Mijn gedachten zijn echter niet bij de Stones.
Eerder op de ochtend. Tijdens het muzikale rondje sociale media lees ik een bericht van Ferry Roseboom van het Excelsior label. Lees ik het goed? Het dringt nog niet meteen tot mij door. “R.I.P. Jan Kooi. Die gaan we missen”. De eerste reacties volgen als snel gevolgd door vele persoonlijke verhalen, herinneringen maar bovenal warme woorden. Niet veel later verschijnen de eerste artikelen. Kernwoorden? Jeugdig enthousiasme. Bevlogen. Kenner. Icoon. Echte platenman. Het raakt mij. Waarom?
Dat heeft als eerste natuurlijk te maken met de passie voor muziek. Daar hoort voor mij persoonlijk vanzelfsprekend een regelmatig (lees bijna wekelijks) bezoekje aan de platenzaak bij. Het leukste? De passie en het enthousiasme van de medewerkers van de platenzaken waar ik kom. Ieder op zijn of haar eigen manier. Met eigen muzikale voorkeuren. Maar vooral veel enthousiasme. Bij het afrekenen van een album. “Heb je het album al gehoord? Ik zelf nog niet. Maar is het een aanrader?”. “Hey Carlo, dit moet je luisteren! Dit vind jij ook leuk”. Of dat je bij het aanschaffen van een album van een bepaalde groep een verhaal krijgt te horen over de avonturen die de platenzaakmedewerker met de band in kwestie heeft beleefd. Prachtig!
Er is een aantal platenzaken waar ik mijn muzikale boodschappen doe. En ja ik geef toe ik bestel ook weleens wat online maar er gaat niets boven een bezoekje aan de platenzaak. Elpee is daar één van. Ik durf mezelf overigens geen trouwe Elpee-klant te noemen. Die eer gaat naar al die mede-muziekliefhebbers die, soms al vanaf hun jeugd, hun muzikale opvoeding hebben genoten van de twee Jannen. Liefhebbers voor wie Elpee meer is dan alleen maar een platenzaak. Mijn eerste bezoekje aan Elpee? Dat zal ergens midden jaren 90 zijn geweest. In mijn herinnering heb ik toen een CD van Eels of 16 Horsepower aangeschaft. De afgelopen 25 jaar heb ik regelmatig wat gekocht bij Elpee. Soms kom ik er een hele tijd niet. Het laatste jaar juist weer vaker. Vooral voor de fijne Ace-verzamelaars en dan vooral die van compilatiemeester Bob Stanley. Daar heb ik het afgelopen jaar al het nodige over geschreven. Het vuurtje dat is aangewakkerd door Menno Pot. Jan en Jan van Elpee die er mede voor hebben gezorgd dat er nu een fijn rijtje met Ace verzamelaars in mijn muziekhok staat. Dat er nog maar velen mogen volgen. Deze verzamelaars hebben er ook mede voor gezorgd dat ik mij ook meer ben gaan verdiepen in allerlei (sub)stromingen zoals de Northern Soul. Eerder dit jaar vraag ik Jan om advies. Waar kan ik het best mee beginnen? Jan geeft eerlijk antwoord. Hij is niet echt van de Northern Soul. Volgens eigen zeggen is hij wat meer van de ingetogen en doorleefde soul en wat minder van opzwepende klanken die de Northern Soul typeren. En daarnaast zijn er zoveel verzamelaars op dit gebied. Dat typeert een echte platenzaakman en Jan in het bijzonder. Fijn! In een artikel van Dagblad van het Noorden stond het volgende: “Jan wist niet alleen van welke muziek je hield, maar ook waar je van kon gaan houden”. Dat brengt me bij de volgende anekdote.
Ergens begin dit jaar. “Hey Carlo, er is iemand voor je”, roept vriendinlief naar boven. Vanuit mijn muziekhok loop ik naar beneden. “Ik weet niet wie’’, volgt op wat minder luide toon. Ik moet, vooral na deze opmerking, even lachen als ik zie wie er in de deuropening staat. Jan Kooi. Op fietse. Stapeltje Bob Stanley/Ace verzamelaars in zijn hand. “Het was toch wat verder fietsen dan gedacht”, concludeert de Elpee-man. Er volgt een kort gesprek over de Elpee-bezorgdienst en de hulp die beide Jannen krijgen van een aantal muziekliefhebbers. “Eén CD krijgen we maar niet binnen maar ik heb de nieuwe Bob Stanley verzamelaar erbij gedaan. Die heb je denk ik nog niet”. Jan heeft gelijk. In alle opzichten een muziekliefhebber met verstand van zaken. Hart voor de zaak, muziek en de klant cq mede muziekliefhebbers.
Als eerbetoon aan Jan vandaag een nummer van de verzamelaar Choctaw Ridge New Fables Of The American South 1968-1973. Inderdaad mede samengeteld door Bob Stanley. Mijn laatste bestelling bij Jan. “Albums zijn inmiddels gearriveerd en er ligt eentje voor je klaar”, mailt Jan begin augustus. Een paar weken later is hij er niet meer.
“Een nieuwe Ace verzamelaar van Bob Stanley. En wat voor één! Misschien wel onze favoriete Ace verzamelaar in lange tijd. In elk geval onze favoriete Stanley cd. Een prachtige collectie muziek van rond 1970. Country die geen country is, een beetje ruim gezien tussen Bobbie Gentry en Jim Ford en Tony Joe White. Grotendeels midtempo en lekker broeierig. Staat werkelijk geen slecht nummer op en kon wel eens de grootste Ace hit in tijden worden, als de voortekenen niet bedriegen”.
(Elpee nieuwsbrief 7 augustus 2021).
Inderdaad Jan er staat geen slecht nummer op. Fabulous Body And Smile van Sir Robert Charles Griggs is daar een goed voorbeeld van. Een country/jazz zanger die in de jaren 50 als Bobby Charles zijn debuut maakt in het countryprogramma Town Hall Party (radio/tv). Hij verandert zijn naam om verwarring met een muzikale naamgenoot te voorkomen. Daarna belandt hij in Nashville waar hij vooral als sessiemuzikant actief is. Daarnaast tourt hij o.a. samen met countryzanger George Jones. In 1973 verschijnt zijn debuutalbum The Legend Of Sir Robert Charles Criggs. Het wordt geen succes maar in de loop van de jaren groeit uit tot een ‘cult-klassieker’. In muzikaal opzicht zou je het anno 2021 een vorm van alt-country kunnen noemen. Het album krijgt in eerste instantie geen vervolg. De zanger is verslaafd aan alcohol en verlaat op een gegeven moment de muziek-scene. Hij gaat daarna als conciërge aan de slag. Een muzikaal vervolg laat lang op zich wachten en verschijnt pas in 2008.
Jan. Dank voor het muzikaal enthousiasme!
