Ter land, ter zee en op de fiets.
Ik beken. Dit verhaal is voor een deel ‘ordinair’ knip-en plak werk. De tekst een beetje aanpassen en et voilà weer een verhaal klaar. Plagiaat? Gelukkig is het geen afstudeerscriptie voor de Hogeschool Der Popmuziek. Ik schiet in dit geval, in de positieve zin van het woord, mezelf in de voet. Onderstaand verhaal is namelijk voor een deels een herhaling van zetten. Terug naar mijn hidden treasure verhaal van een jaar geleden. 25 juni 2021. Keuzes? Trumpet Cross en Tarantuella van Rein Van Den Broek. Respectievelijk de begin/eind-tune en de finish-tune van Radio Tour de France. Je voelt ‘m waarschijnlijk al wel aankomen. Volgende week is het weer zover. Dan gaat editie 109 van de Tour de France van start. Overigens niet in Frankrijk. De renners, en de rest van de tourkaravaan, brengen de eerste dagen in Denemarken door. Radio Tour de France is vanzelfsprekend ook weer van partij.
[Kopiëren-plakken-aanpassen modus aan]
NOS Radio Tourflits, tourflits, tourflits … . Nog even geduld. Dan galmt deze jingle weer door de Nederlandse ether. Ik zit niet urenlang voor de buis gekluisterd om een volledige touretappe te kijken. ’s Avonds is het wel tijd voor de Avondetappe. Overdag luister ik, als het enigszins kan, naar Radio Tour De France. Tussendoor doe ik van alles en nog wat. Maar als de finish-tune wordt gestart dan gaat even alle aandacht naar Gio Lippens en zijn collega’s. Naast muziek is radio mijn grote passie. Alles wat radio juist zo leuk en spannend maakt komt samen in Radio Tour de France. De presentatie, muziek, verslaggeving vanuit de koers, de vormgeving etc. etc. Het plaatje is letterlijk en figuurlijk compleet. Natuurlijk is het voor een deel ook pure nostalgie. De liefde voor muziek en radio zit er al van jongs af aan in. Tijdens de middelbare schooltijd ontstaat de belangstelling voor de Tour de France. De hoogtijdagen van Nederlandse wielrenners als Jelle Nijdam, Gert-Jan Theunisse en Jean-Paul van Poppel. De tour van 1989. Greg Lemond die op de laatste dag met minimaal verschil Laurent Fignon verslaat. In de jaren 90 ben ik het allemaal wat meer gaan volgen. Mede dankzij Radio Tour de France.
Mijn favoriete radio-tourploeg? Presentatie Klaas Samplonius, Robert Meeder en Jurgen van den Berg. Verslaggeving vanuit de koers door Jacques Chapell. De tour van 2008 zal de laatste voor Chapell worden. Nog een keer Radio Tour de France en de Olympische Spelen en dan genieten van zijn pensioen. Helaas is de tour van 2007 de laatste. Aan de vooravond van de 95ste editie overlijdt de verslaggever op 62-jarige leeftijd. Sebastiaan Timmerman is een waardig opvolger. Gio Lippens maakt het team compleet. Niet voor niks winnaar van de Theo Koomen Award. Maar dan vergeet ik nog een naam te noemen. Onlosmakelijk verbonden met Radio Tour de France. De legendarische Herman Van Der Velde. Jarenlang muzieksamensteller van programma’s als Met het oog op morgen, Langs de Lijn en … Radio Tour De France. Volgens eigen zeggen heeft hij niks met de wielersport. In het boek Tourflits, tijdloze helden van Radio Tour De France zegt hij daar zelf kort en krachtig het volgende over:
“Nou, ik heb dus waardering voor de mens en de prestatie van renners, Maar ik vind de sport niks.”
Naast de presentatie, verslaggeving en muziek speelt de vormgeving ook een belangrijke rol. De eerder genoemde tunes van Rein Van Den Broek hebben we ook te danken aan de muzieksamensteller. De heren zijn namelijk buren van elkaar en op een gegeven moment komt Trumpet Cross bij Van Der Velde terecht. De rest is geschiedenis. Sindsdien is de vaste begin/eindtune van Radio Tour De France een feit.
[Kopieren-plakken-aanpassen modus uit]
Voor het zover is wordt er gebruik gemaakt van verschillende tunes. In 1983 valt de keus op een compositie van Martin Agterberg. Geen onbekende voor de NOS crew maar daarover later meer. Agterberg is dan al jaren actief in de muziekbusiness. In de jaren 60 maakt hij deel uit van de Eddysons, de band rond zanger Eddy Ouwens. Ouwens leren we later kennen als succesvol componist en producer. Na het uiteenvallen van de Eddysons speelt Martin Agterberg in verschillende bands. Op een gegeven moment rolt hij de reclamewereld in. Hij componeert muziek voor tal van radio-en tv reclames. O.a. voor de verschillende merken die door Unilever op de markt worden gebracht. In de tussentijd raakt hij ook in de ban van de synthesizer. Door kenners wordt de muzikant als één van de Nederlandse synthesizer pioniers beschouwd. In 1982 verschijnt debuutalbum Flyer. Het album opent met Behind The Mountains. En dat nummer wordt in de zomer van 1983 gebruikt als tune van Radio Tour De France. Het wordt in hetzelfde jaar op single uitgebracht.
Een jaar later gebeurt dat opnieuw. Bijzonder detail. De titel is veranderd in Après Les Cols en de hoes verwijst duidelijk naar de Tour de France. Op de hoes staat ‘Tour tune’ vermeld. Daarnaast staat op de hoes een wielrenner met het shirt van de Kwantum Hallen-Decossol wielerploeg afgebeeld. De ploeg die wordt geformeerd rond de succesvolle Nederlandse wielrenner, en latere ploegleider, Jan Raas. Is het Raas zelf die op de hoes staat? Nog een leuk wist-u-datje. Als mede-componist staat F. de Groot vermeld. Ferry de Groot. Bekend van de Dik Voormekaar Show maar ook jarenlang één van de drijvende krachten achter Radio Tour De France. Het verhaal gaat dat dit vanwege de Buma-inkomsten gebeurd. Gevalletje Buma in me zak voor meneer De Groot? Het blijft wat deze tune betreft bij één jaartje Radio Tour De France. Zoals eerder gezegd neemt Rein Van Den Broek het stokje ‘voorgoed’ over. Maar er komt een vervolg aan de muzikale reis van deze tune. Van radio naar TV. In 1986 en 1987 wordt het namelijk gebruikt als tune van het succesvolle programma Ter Land, Ter Zee En In De Lucht.
Allemaal leuk en aardig. Maar er is ook nog die ene legendarische jingle. Misschien wel de meest gedraaide in al die jaren. De Tourflits-jingle!
Een radiomonument. De (muzikale) link tussen de presentator in de studio en de verslaggevers in de koers . Een verbindende factor. Vanaf de start in 1970 worden elke jaar nieuwe versies van deze jingle gemaakt. In 1981 komt daar verandering in. Dan is er de gezongen Tourflits jingle die tot op de dag van vandaag te horen is. En daar komt Martin Agterberg weer om de hoek kijken. Hij is namelijk één van de componisten van dit fraaie, en uit duizenden herkenbare, werkje. Samen met zijn oude bandmaatje Eddy Ouwens en Cees Stolk. In de loop van de jaren is wel het e.e.a. aangepast aan de jingle. Het fundament staat echter als een huis en vormt nog steeds de basis. Met dank aan het trio Ouwens, Stolk en Agterberg.
