Een echte dame!
Mixtapes anno 2022. Tegenwoordig is een thema playlist zo gemaakt. Of een gemeenschappelijke playlist. Zo deel ik mijn lijstje met verrukkelijke verse muziek via Spotify met de rest van de buitenwereld. Op dezelfde manier voorzie ik dochter Nova wekelijks van kersverse tips. Dat ging er ‘vroeger’ wel anders aan toe. Radio aan. Cassetterecorder in de aanslag. Tapen maar. Het liefst zonder aan- en/of aankondiging van de DJ van dienst. Gelukkig is er op zondagmiddag de Nationale Hitparade waar de nieuwe binnenkomers helemaal gedraaid worden. Daarnaast ontdek ik de platenkast van mijn oom en de verzameling van vrienden van mijn ouders. Het levert de eerste eclectische mixtapes op. Van Black Sabbath tot Urbanus en van 50’s rock & roll tot jaren 70 rock. Maar ook ruim baan voor The Greatest Hits van Elvis en The Best Of The Beatles.
In de jaren 90 ga ik aan de slag bij de lokale omroep. Als internet zijn intrede doet in huize Deuten is het hek helemaal van de dam. De 00’s. De tijd van een eigen muziekblog en nachtelijke sessies in de 3FM chatbox. De overeenkomst tussen al deze radioactieve, muzikale en digitale activiteiten? Het contact met mede muziekliefhebbers en de bijbehorende muzikale projecten. In de jaren 90 stel ik bandjes samen voor vrienden en kennissen. De bandjes maken op een gegeven moment plaats voor CD’s. Van het onderling uitwisselen van ‘gebrande’ cd’s met hard to find classics tot het samenstellen van thema CD’s. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik heb een groot deel bewaard. Onder het mom van ‘wie wat bewaard die heeft wat’ ben ik de hele verzameling aan het doorspitten. Uitzoeken. Luisteren. Waar nodig, en mogelijk, wordt het één en ander gedigitaliseerd.
Het hele gebeuren brengt de nodige herinneringen naar boven. Er verschijnt regelmatig een glimlach op mijn gezicht. Het zorgt ook voor een ‘oh ja lang niet gehoord’ gevoel. Van de meeste CD’s weet ik nog van wie ik ze gekregen heb. Dat geldt onder andere voor Hard To Find Freak Classics: The Dutch Edition. Nederpop in de breedste zin van het woord. Hoofdtelefoon op en luisteren maar. En dan dat ene liedje. Dat is lang geleden. Even de Nederlandse popencyclopedie raadplegen. Er wordt in mijn geheugen meteen een linkje gelegd met een LP die ik al jaren in de kast heb staan: Uitholling Overdwars. Uitgebracht in 1979. Een album met 12 Nederlandstalige popnummers. Uitgegeven door Stichting Popmuziek Nederland. Deze LP verschijnt op het moment dat de hitparade nog niet gedomineerd wordt door Nederpopbands als Frank Boeijen Groep, Doe Maar, Het Goede Doel en Het Klein Orkest. Dat gebeurd pas een paar jaar later. Maar op de verzamelaar is wel een aantal bekende namen terug te vinden. Toontje Lager. Nog zonder Erik Mesie. Meer punk dan pop. Tekstueel meer pittig dan zoet. En Doe Maar! Henny Vrienten is op dit moment nog ‘nergens’ te bekennen. En wat te denken van Noodweer? De Rotterdamse band die een paar jaar later een hit scoort met In De Disco. Een andere opvallende naam is Braak. Die band brengt me uiteindelijk bij de keus van deze week.
Daarvoor terug naar eind jaren 70. In Utrecht wordt door de begeleidingsband van Lenny Kuhr een nieuwe band opgericht: Braak. Het motto? Beter Nederlands dan tweedehands. Alleen er ontbreekt nog een zanger en/of zangeres. Hans Kosterman en Cherry Wijdenbosch worden hiervoor benaderd. Er volgen veel optredens en de eerste singles worden uitgebracht. In 1980 volgt de eerste volwaardige LP en een theaterprogramma. Muzikaal gezien duidelijk beïnvloed door de punk en de opkomende new wave. In tekstueel opzicht maatschappij kritisch en politiek georiënteerd. De ‘intellectuele protestgeneratie’ is een omschrijving die ik tegenkom in een artikel over deze periode in de Nederpopgeschiedenis. Terwijl de Nederpop, onder andere dankzij Doe Maar, Nederland langzaam aan het veroveren is komt er een eind aan de eerste bezetting van Braak. Een aantal leden maakt een doorstart en gaat onder dezelfde naam verder. Commercieel succes blijft echter uit.
Pianist Simon Been en, levenspartner, Cherry Wijdenbosch trekken hun eigen muzikale plan. Zij gaan door als Cherry. Been is verantwoordelijk voor de teksten. Wijdenbosch vormt, met haar zwoele stemgeluid, het muzikale gezicht van het duo. In 1982 wordt een mini-lp uitgebracht met daarop onder andere Vang Me. Frits Spits is enthousiast en roept het nummer uit tot Steunplaat. Een maand later komt Vang Me de Top 40 binnen en behaalt een 28ste plaats. Opvolger Dame Uit Suriname laat een ander geluid horen. Een anti-racistisch lied. Kritisch en ironisch. Het nummer blijft in het voorjaar van 1983 steken in de Tipparade. De mini-lp en singles leveren de nodige aandacht op. Cherry wordt in 1984 onderscheiden met een Zilveren Harp. Er volgt nog een album en een tweetal singles maar dan is de koek (voorlopig) op. Een paar jaar later duikt Cherry weer op. Dit keer niet in het Nederlands maar in het Engels. My Second Skin is de titel van de single. De soundtrack van de Nederlandse film Blonde Dolly. Het levert dezelfde hitparadestatistieken als Vang Me op. Vier weken in de lijst. Een 28ste plaats als hoogste positie. Daarna blijft het lange tijd stil.
Daar komt in de jaren 90 verandering in dankzij Stef Bos. Hij is fan en besluit op een gegeven moment Wijdenbosch te benaderen om samen muziek te maken. Er volgt een tour door Nederland en België en het levert zelfs een nieuw album op: Niet Ik. Daarop staat onder andere Ik Geloof In Jou, een duet met Stef Bos. In 2005 volgt een kortstondige Braak reünie. En de overige leden? Een aantal komen we later in een andere hoedanigheid weer in de muziek-en kunstwereld tegen. Hans Kosterman wordt advocaat en begeeft zich in de wereld van de muziekrechten. Zo is hij bestuurslid van Buma/Stemra. Dolf Koch start zijn eigen bedrijf en ontwerpt en produceert gitaarversterkers. Zanger/gitarist Theo MacKaay is al sinds begin jaren 80 actief als beeldhouwer en schilder. Hij is onder andere verantwoordelijk voor het ontwerp van het Gouden Kalf, de jaarlijkse Nederlandse filmprijs. En Cherry? Zij wordt bijna 40 jaar na dato nog regelmatig herinnert aan haar muzikale verleden. In 2020 vertelt ze in een interview daar het volgende over:
“Waar ik ook kom in Utrecht, alle Surinamers kennen mij. Dan loop ik over de Amsterdamsestraatweg en roept iemand: ‘Sjerrie, DAME UIT SURINAME’”. Grinnikend: “Dan voel ik me echt de koningin’’ (2020-Utrechtse internet courant).
Lange leve de koningin. Een echte dame uit Suriname.
